🪔 भक्तांच्या पायाची माती कपाळावर लावणारा विठोबा – पंढरपूरच्या टिळ्याची अनोखी कथा
![]() |
Image source:- Pinterest |
"मी भक्तांची वाट पाहतो, पण ते माझी वाट पाहतात हे मी सहन करू शकत नाही!"
पंढरपूरचा विठोबा, ज्याला ‘पंढरीचा विठ्ठल’ किंवा ‘भक्तांचा कैवारी’ म्हणतात, त्याच्या कपाळावर असतो एक अनोखा टिळा. हा टिळा चंदनाचा नसून केवळ काळा अबीर नसतो, तर ती आहे हजारो भक्तांच्या प्रतीक्षेची, श्रमांची, श्रद्धेची माती!
ही माती नेमकी कुठून येते?
पंढरपूरमध्ये लाखो भाविक विठोबाच्या दर्शनासाठी रात्रभर रांगेत उभे असतात. विठोबा म्हणतो, “मी लोकांच्या दर्शनासाठी इथे उभा आहे. पण लोक माझी वाट पाहतात, हे मला बघवत नाही.”
पण विठोबा समजतो की, ही व्यवस्था भक्तांच्या नियंत्रणात नाही. म्हणून हा ‘दोष’ तो स्वतःवर घेतो.
रात्री मंदिरात झाडू मारला जातो. ज्या रांगेत भक्त उभे असतात, त्याच ठिकाणची माती काळजीपूर्वक जमा केली जाते. ती चाळून घेतली जाते. त्यात मिसळले जाते पवित्र चंद्रभागेचे पाणी, आणि थोडासा अबीर. हे मिश्रण एक टिळ्याच्या रूपात विठोबाच्या कपाळावर लावले जाते.
![]() |
Image from:-social media |
टिळा नाही – भक्तांच्या पायांचा स्पर्श!
हा टिळा म्हणजे फक्त एक धार्मिक चिन्ह नाही, तर हजारो भक्तांच्या पायांनी पवित्र झालेली माती आहे. ही माती म्हणजे भक्तांच्या प्रतीक्षेचा संमान, त्यांच्या श्रमांचा सन्मान, आणि भक्तीला विठोबाने मान्यता दिलेले पवित्र रूप आहे.
मायाळू पंढरीचा विठोबा
काय भक्तवत्सळ आहे आपला विठोबा! भक्त त्याच्या दर्शनासाठी वाट पाहतात, पण तो त्याच्या कपाळावर भक्तांची प्रतीक्षा करणारी माती लावतो.
ही गोष्ट आपल्याला सांगते की ईश्वर हा केवळ पालनकर्ता नाही, तर भक्तांच्या भावनेला समजून घेणारा आप्त आहे.
📿 निष्कर्ष:
पंढरपूरचा राजा फक्त देव नसून, तो आपल्या भक्तांचा सेवक आहे. त्यामुळेच लाखो वारकरी, वृद्ध, तरुण, स्त्रिया, लहान मुले विठोबाला आपल्या पंढरीत बाप मानतात. तो फक्त पाषाणमूर्ती नाही – तो भावना आहे, तो भक्ती आहे, तो आपला आहे.